Teenage Pregnancy Gibatokan

Ni Alex Mapoy

Dorilyn Sacaguing became pregnant three times before the age of 20

BUTUAN CITY – Doble kayod ang Population Commission (PopCom) Caraga nga mapugngan o kaha maminusan ang ihap sa kaso sa teenage pregnancy dinhe sa rehiyon.

Serye nga mga kalihokan ang gihimo ubos sa liderato ni PopCom Caraga Regional Director Alexander Makinano aron makab-ot ang maong tinguha.

Pipila sa mga interbensyon nga gihimo sa rehiyonal nga buhatan mao ang pagpahigayon sa Jabonga, Kitcharao, Tubay, ug Santiago (JAKITS) Youth Day; Peer Facilitators Training; Learning Package on Parent Education on Adolescent Health and Development; ug daghan pang uban.

Hisayran nga basi sa datos, nipilo sa makaupat ang ihap sa kabatan-onan ning rehiyon nga nagsabak taliwala nga linghod pa ang edad niini.

Nasuta nga ang kababayen-an nga nag-edad 15 anyos hangtod 19 anyos maoy kasagaran nga nagsabak kon itandi sa mga nag-edad 20 anyos pa taas.

Sa survey nga gihimo adtong 2002, ang percentage rate sa kabatan-onan nga nagsabak, anaa lamang sa 4.1%, apan sa pinakaulahing survey adtong 2013, nilansang kini sa 17.3% kansa maoy nakapahimo sa rehiyon nga No. 4 sa teenage pregnancy sa tibuok nasod.

Alang ni PopCom Caraga Information Officer II Angelita Antonio, alarming ang paspas nga pagsaka sa ihap sa kabatan-onan nga sayong nagsabak hinungdan nga naningkamot ang rehiyonal nga buhatan sa PopCom nga kon dili man ugaling mapahunong ang padayong pagsaka sa ihap sa kabatan-onan nga sayong nagsabak, maminusan ang ihap niini.

Na obserbahan ni Antonio nga pipila sa mga hinungdan ngano ang usa ka batan-ong dalaga sayo nga magsabak gumikan sa teknolohiya diin daling makasulod sa pornographic site, pressure sa barkada, wala nahatagan og saktong giya sa mga ginikanan, salikw pamatasan, sayo nga pakigrelasyon nga mo sangko sa sayong pakighilawas, ug daghan pang uban.

Sa nahisgutang mga hinungdan, 1 sa 3 ka mga batan-ong Caraganon ang sayong nilambigit sa sayong pakighilawas butang nga gikaalarma sa komisyon.