Reklamo Angayang Barugan - SSS

Ni Alex Mapoy

SSS Butuan Assistant Branch Head Arnold Pepino. Photo by
Alex Mapoy

BUTUAN CITY – Gi-angkon sa kadumalahan sa Social Security System (SSS) Butuan nga daghang membro ang nagpaabot og reklamo batok sa pipila ka employer ning rehiyon sa Caraga.

Subay niini, gidasig ni SSS Butuan Assistant Branch Head Arnold Pepino ang tanang reklamante nga magduso og pormal nga reklamo aron ma-aksyonan gilayon kini sa buhatan.

Gitin-aw ni Pepino, importante ang pormal nga reklamo sa membro sanglit mao kini lig-ong basehan alang sa pagahimuong imbestigasyon.

Sumala ni Pepino, kadaghanan sa mga reklamante ang kutob lang sa pagreklamo, apan kon tambagan kini nga magduso og pormal nga reklamo, magdumili usab kini sa paghimo sa kahadlok nga dumtan kini sa ilang employer.

Pasabot sa opisyal, dili angayang mahadlok ang reklamante pagduso og pormal nga reklamo sanglit kaugalingong katungod ang nayatakan sa employer kon ugaling tinuod ang sumbong.

Sa na obserbahan sa opisyal, ang nagreklamo pa hinuon matod pa ang mo bati og kahadlok kaysa employer nga gireklamo nga maoy nangyatak sa tawhanon niining katungod.

Tambag sa opisyal, dili angayang ikahadlok ang pagkab-ot sa hustisya sanglit anaa ang balaud sa nasod kanunay nga nanalipod sa mga nayatakan.

Pipila sa mga nakalinya nga kalapasan nga matod pa nahimo sa pipila ka mga employer mao ang kapakyas pag-remit sa monthly contribution, wala pag-deduct sa gidawat nga sweldo sa empleyado, wala pag-declare sa hustong sweldo hinungdan nga gamay lamang ang remittance, ug kon gi-remit man, kanunay late.

Gitin-aw sa opisyal, kon basehan ang nakalatid sa Republic Act 8282 o mas naila nga Social Security Act of 1997 ang kasagaran nga gireklamo ang dako kaayo kining kalapasan sa balaud.

Nakalatid sa Section 28 (e) sa maong balaud, ang kapakyas o pagdumili sa employer pagpa-rehistro sa mga empleyado, o kaha pag-deduct og kontribusyon gikan sa binulan nga sweldo sa empleyado o kaha pag-remit sa kontribusyon ngadto sa SSS, ang ni bisan kinsa nga employer nga mapamatud-ang sad-an, multahan og P5, 000 – P20, 000 ug bilangguon gikan 6 ka tuig hangtod 12 ka tuig.

“Failure or refusal of an employer to register their employees, or to deduct contributions from the employee's compensation and remit the same to the SSS, corresponds to a penalty of fine from P5,000 to P20,000 and imprisonment from six (6) years to twelve (12) years,” nakalatid kini sa RA 8282, Section 28(e).

Sa maong balaud, dili matod pa angay mo bati og kahadlok ang mga reklamante ug kon dunay angayang mahadlok, kana mao na ang hingtungdang employer tungod sa wala pagsunod kon unsay gimando sa balaud.