P6B Infra Projects Ibubo sa Mindanao

Ni Alex Mapoy

INFRA BOOST: More subproject proposals for infrastructure like farm-to-market roads (FMR) have been proposed by local government units this year under the Philippine Rural Development Project (PRDP). The Mindanao portfolio now has a total of P6-billion worth of proposed and ongoing subprojects. Shown here is one of the first approved subproject currently ongoing implementation is the Tayugo-Paladong FMR in Brgy. Tayugo, Isulan, Sultan Kudarat. Photo Courtesy of Gian Enrique

BUTUAN CITY – Gilauman nga mapakusog ang pagsulbong sa ekonomiya sa Mindanao sa higayon nga mahatagan og katumanan ang giduso nga P6 bilyones nga kantidad sa mga proyektong imprastraktura ilawom sa Philippine Rural Development Project (PRDP) nga ipatuman sulod ning tuiga.

Ang gidusong proyekto naglangkob kini sa 75 ka mga subprojects hinungdan ang “total infrastructure portfolio” sa Mindanao mokabat na sa 161 ka mga subprojects nga nagkantidad og P8.7 bilyones lakip na ang mga “ongoing projects” sa nakalabay’ng tuig 2014.

Basi sa mensahe ni DA - PRDP Mindanao Information and Advocacy Specialist Jay M. Rosas, sa kinatibuk-ang ihap sa mga proyekto, 141 niini ang farm-to-market roads (FMRs) nga nagtimaan, 741 kilometros nga gitas-on sa kalsada ang ma-develop aron mas mapasayon sa mga mag-uuma ang pagtumod sa abot sa kaumahan ngadto sa ka merkadohan.

Ang nahisgutang gitas-on sa kalsada ang gipundohan kini balor P8.1 bilyones.

Nasayran ang Mindanao portfolio mas taas kon itandi sa ubang clusters sama sa Visayas nga gibuboan lamang og P6.3 bilyones alang sa infra projects samtang sa Luzon partikular na sa clusters A ug B, ang proposed projects anaa lamang sa P3.4 bilyones ug P3.9 bilyones.

Ang ubang proyekto naglangkob sa pagpabarug sa “single-lane bridges,” irrigation facilities, potable water supply (PWS) systems, ug daghan pang uban sama sa postharvest facilities.

Dugang ni Rosas, ang mga LGUs ang gi-obliga nga maghatag og 10% nga counterpart sa matag infrastracture project nga ipatuman.

Sa pagkutlo ning balita, ang Rehiyon 12 maoy nakakuha sa daghang mga proyekto nga nagbalor P2.1 bilyones, gisundan kini sa Rehiyon 10 balor P1.9 bilyones, Rehiyon 11 balor P1.5 bilyones, Caraga Region balor P1.1 bilyones, ug Autonomous Region in Muslim Mindanao (ARMM) balor P361 milyones nga kantidad sa mga proyektong imprastraktura.

Gikomperma usab ni PRDP Mindanao cluster project director Lealyn Ramos, ang nagsumite sa nahisgutang mga proposals mao ang mga LGUs ug padayon pa kining gi-ebalwit partikular na ang pagpahigayon og “site validation” ug “technical review.”

Dugang ni Ramos, ang LGUs gi-obliga nga magsumite usab og “goetagged photos” aron maseguro nga nagtunhay ang “proposed project.”

Ilawom sa PRDP, usa sa mga criteria sa pagpili og infrastructure projects mao ang pagseguro sa “economic impact” alang sa “enterprise development” ug “agriculture production” sa usa ka lugar, labi na sa hisgutanang “priority commodities” nga na “identify” sa provincial commodity investment plans (PCIP).

Ang kasamtangang PRDP infrastructure portfolio naglakip kini sa na aprubahang P298 milyones nga kantidad sa FMRs sa Davao del Norte ug sa P183 milyones nga kantidad sa FMRs sa Lanao del Norte.

Gilauman nga ang FMRs sa Rehiyon 11 makatabang sa pagpalambo sa industriya sa kakaw nga una nang naila nga “regional priority commodity” ilawom sa PRDP.

Lauman usab nga ang FMRs sa Lanao del Norte FMRs makatabang nga mas mapasayon ang pagtumod sa abot sa 3,000 ka ektaryang kahumayan, kamaisan, ug kalubihan sa nasangpit nga probensya.

Ang PRDP, gipundohan kini sa World Bank (WB) balor P27 bilyones nga gipatuman sa Department of Agriculture (DA) kansang pundo gitugbangan sa nasudnong kagamhanan ingon man sa lokal nga kagamhanan labi na niadtong nakabenepisyo sa ipatumang proyekto.