Hulagway sa Lumad Killers, Gipagawas

Ni Alex Mapoy

Sila ang Tejero brothers kinsa gitudlong nihimo sa September 1 Lumad Killing. Ang mga nahisgotan pulos dunay patong sa ulo nga tag - P1,200,000.00

SURIGAO DEL SUR – Gipagawas sa Surigao del Sur Police Provincial Office (SDSPPO) ang hulagway sa gikonsiderang top 10 Most Wanted Person diin apil niini ang hulagway sa gibansagang Lumad Killer sa probensya adtong Lunes.

Magahat Nanganti sa NPA

Ni Alex Mapoy

SURIGAO DEL SUR – Nanganti ang grupong Magahat sa rebeldeng New Peoples Army (NPA) nga dili nila lung-an hangtod makit-an ang presensiya sa komunidad sa mga lumad.

Gikabutyag ni Bobby Tejero, ang giilang lider sa Magahat, bugtong nilang kaaway mao ang mga rebelde ug kadtong mga nisuporta sa armadong pakigbisog.

Dugang ni Tejero, dili usab nila kaaway ang mga militar ug kapulisan nga nigukod kanilang managsoon.

Saad ni Tejero, dili sila maghimo’g kasamok o magpasipala ni bisan kinsang Caraganon labi na niadtong wala nisuporta sa rebeldeng grupo.

80 Butuanon, Gradwit sa Parole

Ni Alex Mapoy

Chief Probation and Parole Officer Cristina R. Argente

BUTUAN CITY – Otsenta (80) ka mga kliyente sa Parole and Probation Administration (PPA) Butuan ang gibana-bana nga nakahuman sa superbisyon sa nasangpit nga buhatan sa nakalabay'ng tuig.

Sumala ni Chief Probation and Parole Officer Cristina R. Argente, mayorya sa mga kliyente nga na terminate sa superbisyon sa nasangpit nga buhatan mao ang mga lalaki diin gamay lamang ang mga babae.

Dugang ni Argente, ilang gi-terminate ang mga nahisgotan sanglit nakahuman na sila sa gitakdang mga tuig ug bulan sa pagpailawom sa superbisyon sa buhatan ug gawasnon na silang nakabalik sa tagsa-tagsa ka komunidad.

BCWD, Gipailawom sa Drug Test

Ni Alex Mapoy

MANDATORY RANDOM DRUG TEST. Giseguro sa kadumalahan sa Butuan City Water District nga drug-free workplace ang buhatan nga nahimutang sa J. Rosales Avenue ning siyudad sa Butuan kagahapong adlawa. Photo courtesy of BCWD

BUTUAN CITY – Otsentay – otso (88) ka mga empleyado ingon man ang kadagkoang opisyal sa Butuan City Water District (BCWD) ang gipailawom sa mandatory random drug test sa mismong buhatan sa hinapos nga bahin sa Desembre 2015.

Seafarer Nanghawod sa Agrikultura

Ni Alex Mapoy

BUTUAN CITY – Garbo sa rehiyon sa Caraga human nanghawod ang usa ka Caraganon seafarer human gisudlan ang pagpamuhi og kahayopan.

Sa gihimong DA Gawad Saka Search nga gipahigayon sa Philippine International Convention Center, siyudad sa Pasay adtong Desembre 9, 2015, napili ug nadeklarang mananaug isip 2015 National Gawad Saka Outstanding Small Animal Raiser sa tibuok nasod si Joel S. Callano, usa ka seafarer, residente sa Sitio Matin-aw, Poblacion Tagbina, Surigao del Sur.

Gikabutyag ni DA Caraga Information Officer II Rhea Abao, gawas sa maong pasidungog, nadawat usab ni Callano ang presidential citation, presidential trophy, ug cash balor P200,000.

Kalibog sa NC Levels, Gipasabot

Ni Alex Mapoy

TESDA Caraga Regional Director Florencio Sunico

BUTUAN CITY – Gipasabot sa kadumalahan sa Technical Education and Skills Development Authority (TESDA) Caraga nga ang pagkuha og National Competency (NC), dili kinahanglan nga magsugod sa ubos nga lebel aron lamang makakuha sa taas nga lebel sa eksaminasyon.

Bakwit Padayong Nanginabuhi

Ni Alex Mapoy
 

SURIGAO DEL SUR – Bisan dili komportable ang mga bakwit nga nipasilong sa Surigao del Sur Sports Center, apan, naningkamot ang mga nahisgotan nga mahimong normal ang ilang inadlaw-adlaw nga panginabuhi.

Caraganon OFWs, Padayong Nisaka

Ni Alex Mapoy 

POEA Caraga Senior LEO Coordinator
Meriam R. Balmocena 

BUTUAN CITY – Duha na ka mga ahensya sa gobernong buhatan ang nikomperma nga padayong nisaka ang ihap sa mga Caraganon nga nanarbaho sa gawas sa nasod.

Gilangkoban kini sa Philippine Overseas Employment Administration (POEA) Caraga ug Overseas Workers Welfare Administration (OWWA) Caraga.

Sumala nila POEA Caraga Senior LEO Coordinator Meriam R. Balmocena ug OWWA Caraga Account Austin V. Bade, padayon nga nagkataas ang ihap sa mga Caraganon nga migawas aron didto manimpalad.

Lumad Killers, P1.2M ang Ulo

Ni Alex Mapoy

Kahimanan gigamit sa lumad aron ikondina ang  kapakyas sa goberno pagdakop sa mga lumad killers.

SURIGAO DEL SUR – Gipatas-an na lamang sa kagamhanang Aquino ang ganti sa matag ulo sa September 1 Lumad Killing human hangtod karon, wala pa gihapoy nadakpan bisan usa sa tulo ka mga akusado.

Membro sa NPA, Mayorya Mga Lumad

Ni Alex Mapoy

GUN HANDLING. Gitudloan ni 401st Brigade Philippine Army Spokesperson Capt. Jasper Gacayan ang mga sakop sa media kon unsaon ang saktong paghupot og armas.

PROSPERIDAD, Agusan del Sur – Gikomperma sa 401st Brigade Philippine Army, Philippine Army nga kadaghanan sa mga sakop sa New Peoples Army (NPA) mga sakop sa tribong Lumad.

Pagbuhi sa Bagani; Nagtamay sa Kultura

Ni Alex Mapoy

Dugay nang gibungkag ang Bagani, apan gibuhi sa militar nga maoy nakapatibulaag sa tribu.

BUTUAN CITY – Hugtanong gikondina sa 27 ka mga datu sa lumad ang subleng pagbuhi sa militar sa Bagani sa tribong lumad sanglit nagtamay kini sa ilang kultura.

12,000 Estudyante, Nakaundang

Ni Alex Mapoy

BUTUAN CITY – Daghang kabataang Butuanon ang wala nakapadayon sa pagtungha tungod sa kapit-os sa kahimtang sa pamuyo sa ginikanan.

Sa datos sa Department of Education (DepEd) Butuan City Division, mokabat sa 12,809 ka buok mga bata (Out of School Youth) ang wala makatungha sa School Year 2015 – 2016 samtang 56,086 lamang ka buok estudyante ang nagtungha sa elementarya ug 24,699 usab sa sekondarya.

Alayon niini, mihimo og inisyatiba ang dibisyon aron bisan wala nagtungha sa elementarya ug sekondarya ang mga nahisgotan, gihanyag ang Alternative Learning System (ALS) Program sa ingon makakuha kini og skills nga magamit sa panarbaho.

Aquino Gikondina sa Lumad

Ni Alex Mapoy

Grupo sa mga Datu nga mipagawas og Manifesto aron ikondina ang kasamtangang gobernong Aquino.

BUTUAN CITY – Hugtanong gikondina sa mga lideres sa lumad sa Caraga ang kagamhanang Aquino tungod sa gihimong pagpangdaugdaug sa tribo gamit ang mga galamay.

Lumad Dismayado sa Goberno

Ni Alex Mapoy

BUTUAN CITY – Sangko sa langit ang gibati nga kadismaya sa sektor sa mga lumad ning rehiyon sa Caraga human wala paminawa ang singgit sa katawhan kabahin sa inhustisya.

Mina Gipaluyohan sa Militar?

Ni Alex Mapoy

4th Infantry Division Commanding Officer MGen Oscar Lactao

CANTILAN, SURIGAO DEL SUR – Gipamugos sa Armed Forces of the Philippines (AFP) nga walay kalabotan ang kasundalohan sa bisan unsang kalihokang mina sa rehiyon sa Caraga.

Druga, Makadaut sa Lawas

Ni Alex Mapoy

Campaign paraphernalia sa PDEA Caraga

BUTUAN CITY – Gipamugos sa kadumalahan sa Population Commission (PopCom) Caraga nga walay mahatag nga kaayohan sa panglawas ingon man sa kaugmaon sa tawo ang druga.

Hisayran nga daghang kabatan-onan o bisan mga edaran ang nagpakabuang sa drugas tungod sa sayop nga pagtuo nga ang druga dunay ikahatag nga kaayohan sa lawas.

Sumala ni PopCom Caraga Information Officer II Angie Balen – Antonio, bisan gamay, walay mahatag nga kaayohan ang druga sa lawas sa tawo, hinono-a, makaguba pa kini sa maayong ugma.

Dugang ni Antonio, kasagaran ra ba sa mga adik, dili matiguwang sanglit sayo sila nga mamatay.

Subay niini, gitambagan sa opisyal ang kabatan-onan nga likayan ang paglambigit sa druga ug mas maayong ituon o i-pokus ang kaugalingon sa paghimo sa mga butang nga ikaayo sa panglawas sama sa pag-ehersisyo o bisan unsang matang sa paugnat sa kusog.

Kontribusyon, Dili Kalimtan – SSS

Ni Alex Mapoy

Nagdasok ang mga membro sa Social Security System aron paghimo sa ilang transaksyon.

BUTUAN CITY – Gi-awhag sa Social Security System (SSS) Butuan ang tanang employer nga dili kini mahikalimot pag-remit sa binulang kontribusyon ingon man salary loan sa mga empleyado ning tuiga.

Agusanon Andam Na Sa Climate Change

Ni Alex Mapoy

Mabatokan kaha sa mga Agusanon ang epekto sa Climate Change aron dili malugi sa gitikad nga basakan?

BUNAWAN, Agusan del Sur – Andam na ang mga Agusanon sa Climate Change subay sa pag-gradwar sa School on the Air (SOA): Rice & Climate Change sa Bunawan, Agusan del Sur sa nakalabay’ng adlaw.

Liboang Ektarya, Ipailawom sa Reforestation

Ni Alex Mapoy

BUTUAN CITY – Target sa Department of Environment and Natural Resources (DENR) Caraga nga tamnan ang 29,647 ka ektaryang luna nga naupaw ning tuiga.

Hisayran nga sulod sa lima ka tuig nga pagpatuman sa National Greening Program (NGP) sa rehiyonal nga buhatan sukad 2011 hangtod karon, mikabat na sa 38,993,226 ka mga semilya sa kahoy ang natisok ngadto sa lima ka mga probensya – ang Agusan del Norte, Agusan del Sur, Surigao del Norte, Surigao del Sur, ug Dinagat Island Province.

Sumala ni DENR Caraga Regional Director Nonito M. Tamayo, ambisyoso ang maong target, apan positibo ang rehiyonal nga kadumalahan nga mahimo kini sa ahensya.

Budget Giusbawan, Responsibilidad Nadugangan

Ni Alex Mapoy

DENR Caraga RD Nonito M. Tamayo

BUTUAN CITY – Mipahimangno na ang liderato sa rehiyonal nga buhatan sa Department of Environment and Natural Resources (DENR) Caraga sa tanang kadagkoang opisyal sa matag dibisyon sa ahensya nga iseguro ang de kalidad nga serbisyo ning tuiga 2016.

Hisayran ang budget ning tuiga sa maong ahensya misaka og 60 porsyento (60%)kon itandi sa nakalabay'ng tuig 2015.

Sumala ni DENR Caraga Regional Director Nonito M. Tamayo, ang dako nga budget nga gigahin sa nasudnong kagamhanan angayan nga ipatuman sa husto ug ni bisan usa ka sentimo, dili sayangan.

Dugang ni Tamayo, mapakita lamang matod pa nga de kalidad ang serbisyo pinaagi sa pagkab-ot sa tanang targets.

Crime Solution Efficiency sa Butuan, Mitiurok

Ni Alex Mapoy

2014 Data from National Economic Development Authority Caraga

BUTUAN CITY – Mitiurok ang Crime Solution Efficiency (CSE) sa kapulisan sa dakbayan sa Butuan sa nakalabay’ng tuig 2014.

Pambato sa PopCom Caraga, Hingpit Nang Napili

Ni Alex Mapoy

Regional Population Quiz and On-the-Spot Contests. Photo courtesy of PopCom Caraga

BUTUAN CITY – Nakapili na ang Population Commission (PopCom) Caraga og mga pambato alang sa pagahimuong National Population Contest nga ipahigayon sa dakbayan sa General Santos karong Pebrero 2016.

Kreminalidad sa Caraga, Misaka

Ni Alex Mapoy

BUTUAN CITY – Taliwala sa paningkamot sa Philippine National Police (PNP) Caraga nga makibhangan ang ihap sa kreminalidad sa rehiyon, apan, padayon pa gihapon nga misaka ang rata sa kremin ning rehiyon.

Sa datos sa National Economic Development Authority (NEDA) Caraga adtong 2014, mi-ubos ang kreminalidad sa Agusan del Norte, Surigao del Norte, ug Surigao del Sur, apan, nabira ang rata sa kreminalidad sa rehiyon pa taas tungod sa pagsaka kremin sa dakbayan sa Butuan ug Agusan del Sur.

Tuig 2014, niubos og 17.78% ang crime rate sa Agusan del Norte, 11.03% ang giubos sa kremin sa Surigao del Norte, ug 1.77% ang gi-ubos sa kremin sa Surigao del Sur. Samtang, 150.31% ang gisaka sa crime rate sa Butuan ug 67.99% ang gisaka sa kreminalidad sa Agusan del Sur.

Liboang Caraganons, Walay Trabaho

Ni Alex Mapoy

BUTUAN CITY – Liboan ka mga Caraganons ang walay trabaho hinungdan nga kadaghanan kanila ang ni-abroad tungod sa kawalay igong oportunidad nga kasudlan og trabaho ning rehiyon.

NPA Members Niubos

Ni Alex Mapoy

Grupo sa mga batan-ong rebelde kinsa nagpakita sa pagka-agresibo pag-asdang sa armadong pakigbisog.

BUTUAN CITY – Niubos ang ihap sa mga membro sa rebeldeng New Peoples Army (NPA) subay sa obserbasyon sa Armadong Kusog sa Pilipinas.

Teenage Pregnancy, Druga Gibasol

Ni Alex Mapoy 

BUTUAN CITY – Gitumbok sa Population Commission (PopCom) Caraga nga usa ang druga sa mga hinungdan kon nganong mitaas pag-ayo ang teenage pregnancy sa rehiyon sa Caraga.

Kon basehan ang resulta sa 2013 Young Adult Fertility and Sexuality Study nga gihimo sa University of the Philippines Population Institute (UPPI), ang ihap sa kababayen-an nga sayong nagsabak nipilo ngadto sa makaupat.

Sumala ni PopCom Caraga Information Officer II Angelita Antonio, gikan sa 3.5% sa tuig 2002 sa kababayen-an nga sayong nagsabak, nipilo kini sa makaupat og milansang sa 13.0% sa tuig 2013.

Butuanon Daghang Nag-abroad

Ni Alex Mapoy

NAPUGOS. Bisan sakit nga mahilayo sa minahal sa kinabuhi, apan napugos ang mga Butuanon pag-aplay og trabaho sa abroad human wala nakakita og saktong trabaho dinhe sa siyudad

BUTUAN CITY – Daghan sa mga Butuanon ang nangaplay og trabaho ngadto sa gawas sa nasod kon itandi sa ubang mga siyudad ug kalungsoran nga sakop ning rehiyon sa Caraga.

Kinaiyahan Panalipdan; Katawhan, Gidasig sa Obispo

Ni Alex Mapoy

BUTUAN CITY – Gidasig sa Obispado sa Butuan ang tanang katawhan nga panalipdan ang kinaiyahan ug angayan nga suportahan ang mensahe ni Pope Francis sa ikaduhang encyclical letter nga Laudato Si nga nagpasabot Care for our home place, Mother Earth.

Gikabutyag ni Butuan Bishop ug CCPD Convenor Most Rev. Juan de Dios Pueblos, angay hangpon ug suportahan sa katawhan ang panawagan sa Santo Papa sa ingon mahatagan og tino nga sulbad ang kasamtangang kahimtang sa kalibotan diin nagkadaiyang kalamidad ang nasinati.

Nanghinaut si Pueblos nga ang kasamtangang “climate scenario” dili mo grabe dungan sa pagdasig nga ipadayon ang pag-ampo aron mapakusog ang relasyon tali sa kaugalingon ug sa Labaw’ng Makagagahom.

Trabaho sa Butuan, Nihit

Ni Alex Mapoy

BUTUAN CITY – Gamay lamang ang kasudlan og trabaho sa dakbayan sa Butuan hinungdan nga bisan usa lamang ka buok ang bakante, gatosan ka mga indibidwal ang maglinya pagpangaplay.