Wednesday, July 29, 2015

Caraganon Students Gipurga

Ni Alex Mapoy
HAND WASHING: Gitin-aw ni DOH Caraga Regional Director Dr. Jose Llacuna nga pinaka-epektibo pa gihapong paagi nga mabatokan ang nagkadaiyang sakit ug dili bitokon ang tawo mao ang saktong paghugas sa kamot. Photo by Alex Mapoy

BUTUAN CITY – Dul-an tunga sa milyon ka mga estudyante sa Caraga ang dungan nga gipurga sa Department of Health (DOH) Caraga uban sa pag-abag sa Department of Education (DepEd) Caraga, ug Department of Interior and Local Government (DILG) Caraga isip pagsuporta sa National School Deworming Day kagahapong adlawa.

Hakot System Gikaalarma

Ni Alex Mapoy
ADVISORY: Dili magpahaylo sa hakot system nga gihimo sa pipila ka health care provider nga adto kini magpahiling kay libre ang pagkaon ingon man pamasahe.
BUTUAN CITY – Daling gipasidan-an sa rehiyonal nga buhatan sa Philippine Health Insurance Corporation (PhilHealth) ang tanang membro nga dili magpadala sa nikaylap nga modus operandi sa pipila ka mga health care providers nga manghakot og pasyente.

Pagkawala sa Tubig, Kalbaryo sa Konsumidor

Ni Alex Mapoy
KALBARYO: Kon mawala ang suplay sa tubig sa water district, mahimong aburido ang utok sa tawo sanglit wala kini magamit pangdung-ag, panghinlo, pang-inom, ug labaw sa tanan, walay ligo.
BUTUAN CITY – Kalbaryo sa mga konsumidor sa Butuan City Water District (BCWD) labi na sa mga namuyo sa tumoy’ng bahin sa service area human nasinatian ang pagkawala sa suplay sa tubig.

U4U sa Dinagat Gihangop

Ni Alex Mapoy
Aktibong nilambigit ang kabatan-onang estudyante sa gipahigayong workshop kinsa gustong masayod kon unsaon pagdala ug pag-atubang sa bisan unsang hagit sa kinabuhi. Photo courtesy of PopCom Caraga


DINAGAT ISLANDS PROVINCE – Mainitong gihangop sa mga estudyante sa duha ka lungsod nga sakop sa probensya sa Dinagat Islands ang gipakusgan nga You-for-You (U4U) nga gipasiugdahan sa Population Commission (PopCom) Caraga adtong Lunes.

Tuesday, July 28, 2015

Retirement Benefits Gireklamo

Ni Alex Mapoy
PERFORMANCE: Gihulagway ni DOJ-PPA Caraga RD Lina K. Burdeos nga nahimong mabungahon ang 5 ka tuig niini nga pagdumala sa rehiyonal nga buhatan. Photo by Alex Mapoy
BUTUAN CITY – Ubay – ubay nga mga membro sa Social Security System (SSS) ang nireklamo kabahin sa pag-avail sa retirement benefits human wala nakapahimulos bisan nag-edad na kini og 60 anyos ug padayon pa kining gipabayad sa binulang kontribusyon.

DOJ-PPA Caraga RD Burdeos, Gitakdang Hulipan

Ni Alex Mapoy
PERFORMANCE: Gihulagway ni DOJ-PPA Caraga 
RD Lina K. Burdeos nga nahimong mabungahon ang 
5 ka tuig niini nga pagdumala sa rehiyonal nga buhatan. 
Photo by Alex Mapoy
BUTUAN CITY – Gitakdang biyaan ni Parole and Probation Administration (PPA) Caraga Regional Director Lina K. Burdeos ang rehiyonal nga buhatan aron dawaton ang bag-ong assignment nga gihatag sa nasodnong ahensya kaniya sugod karong Agosto 3, 2015.

Subay niini, hulipan si Dir. Burdeos ni Regional Director Josefina Cinco kinsa kasamtangang nadestino sa rehiyon sa Davao.

Gikan sa rehiyon sa Caraga, dumalahon ni Dir. Burdeos ang rehiyon X (Northern Mindanao Region).

Si Dir. Burdeos ang lumad nga Butuanon kinsa kasamtangang nagpuyo sa lungsod sa Buenavista Agusan del Norte.

Gidumala sa direktor ang buhatan sa DOJ-PPA Caraga sulod sa 5 ka tuig samtang ang mo hulip kaniya sa buhatan ang lumad nga Sugbuanon.

Sumala ni RD Burdeos, daghang kalamposan  ang nahimo diin mas napalambo niya ang performance sa tanan niining probation and parole officers.

Balay ug Cottage Gilamoy sa Kilat

Ni Alex Mapoy
MAGALLANES, Agusan del Norte – Kilat ang gitudlong hinungdan sa pagkasunog sa balay ug cottage nga gipanag-iyahan sa pulis diha sa  Brgy. Buhang sakop sa nahisgotang lungsod.

Sa imbestigasyon nga gihimo ni Magallanes Municipal Police Station SPO1 George Perez, na igo sa kilat ang ikaduhang andana sa cottage nga gipanag-iyahan ni SPO1 Edwin Alasaas adtong Lunes, alas-6:45 sa gabii.

Bunga sa hitabo, niulbo ang kalayo ug paspas nga nitabok ang kalayo sa duha ka andanang panimay nga tapad lamang sa nasangpit nga cottage.

Ang cottage ug panimay pulos gipanag-iyahan ni SPO1 Alasaas.

Daling niresponde ang upat ka bombero aron pagngon ang maong kalayo ug nakontrola ang maong sunog paglabay sa 45 minutos.

Pagpangrekisa sa Motor Gipahugtan

Ni Alex Mapoy
Giklaro ni SPO4 Anisberto Rivera, Jr. nga daghan ang nagpaso-paso karon nga mga motor nga walay mga papel. Mao na nga kada adlaw mi naga-check. Photo by Alex Mapoy

BUTUAN CITY – Subsob nga pagpangrekisa ang gihimo sa liderato sa Butuan City Police Station (BCPS) 1 sa mga motorista human nasuta nga daghan pa sa mga single motor nga nagbiyahe ning siyudad ang walay kompletong papeles.

Monday, July 27, 2015

Rehimeng Aquino Bakakon

Ni Alex Mapoy
PROTESTA: Walay lipudlipod nga gihulagway sa militanteng grupo sa Caraga nga gipangunahan sa Bayan Caraga ang administrasyong Aquino nga bakakon ug pulos lamang pagpanghaylo ang gihimo. Photo by Mike Glenn Obungen
BUTUAN CITY – Walay lipud-lipod nga gihulagway sa militanteng grupo sa rehiyon sa Caraga nga ang kasamtangang administrasyon ni Pangulong Noynoy Aquino – bakakon ug pulos lamang matod pa pagpanghaylo ang gihimo.

100th Million Babies sa Caraga, Nagselebrar

Ni Alex Mapoy
BIRTHDAY CELEBRATION: Dungan nga giselebrar sa pito ka mga bata sa rehiyon sa Caraga ang unang tuig nga kasumaran sa ilang pagkatawo. Ang pito ka mga bata maoy gikonsidera sa PopCom Caraga nga nalakip sa han-ay sa 100th Million Filipino Babies. Photo by Alex Mapoy

BUTUAN CITY – Pito ka mga bata ang dungan nga nagsaulog sa First Year Birthday sa ikaduhang andana sa Jollibee, J.C. Aquino Avenue ning siyudad sa Butuan kagahapong adlawa.

Funeral Benefits Patas-an


Ni Alex Mapoy
FUNERAL BENEFITS: State-agency will increase funeral benefits from “a fixed amount of P20,000 to a variable amount ranging from a minimum of P20,000 to a maximum of P40,000,” depending on the member’s number of contributions and average monthly salary credit (AMSC).
BUTUAN CITY – Gipatas-an na sa Social Security System (SSS) ang makuhang funeral benefits sa membro sugod karong bulan sa Agosto sa kasamtangang tuig.

Marpol Bill Napalabang sa Kongreso – Fortun

Ni Alex Mapoy
MARPOL: The proposed legislation on prevention and control of marine pollution (MARPOL) successfully hurdled scrutiny of the lower house and is now awaiting Senate’s version, says Cong. Fortun.
BUTUAN CITY – Napalabang na sa Ubos Balay Balauranan ang balaudnong Prevention and Control of Marine Pollution (MARPOL) nga gipangamahan ni Agusan del Norte First District Congressman Atty. Lawrence Lemuel H. Fortun.

E-Payment Angay Sagupon sa Employer

Ni Alex Mapoy
ADVISORY: Starting this month, employers in the government and private sectors shall pay their premium contributions, including that of their employees, to any of the accredited collecting agents (ACAs) or e-payment facilities of the Philippine Health Insurance Corporation (PhilHealth)
BUTUAN CITY – Gi-obliga sa Philippine Health Insurance Corporation (PhilHealth) ang tanang employer sa goberno ug pribadong buhatan nga sagupon ang bag-ong sistema sa pagbayad sa kontribusyon – ang Electronic Premium Reporting System (EPRS).

Anibersaryo Gitapos sa Tree Planting

Ni Alex Mapoy
TREEVOLUTION: Sento porsiyento nga gisuportahan sa tanang field offices sa DOJ-PPA Caraga ang gipahigayong tree planting sa Trevolution Site, Brgy. Bancasi ning siyudad adtong  Bernes sa buntag. Photo by Alex Mapoy
BUTUAN CITY – Gitak-opan sa Parole and Probation Administration (PPA) Caraga ang isa ka semana nga selebrasyon sa ika-39 ka tuig nga kasumaran sa ahensya pinaagi sa pagtanom sa 500 ka semilya nga kahoy sa Trevolution Site, Brgy. Bancasi ning siyudad adtong  Bernes sa buntag.

Balance Diet and Exercise, Awhag sa Principal

Ni Alex Mapoy
BALANCE DIET: We all need a healthy body. We need a well-balanced and nutritious food and exercise to stay fit, said by School Principal Rev. Benjamin Guimary. Photo by Alex Mapoy
BUTUAN CITY – Gidasig sa kadumalahan sa Butuan Faith Christian School ang tanang magtutungha nga mintinahon ang kahimsog sa panglawas pinaagi sa pagkaon sa masustansiya nga pagkaon, ug batasanon ang pag-ehersisyo aron maangkon ang saktong timbang.

Checkpoint Batok Kawatan Gihimo

Ni Alex Mapoy
CHECKPOINT: Gipangunahan ni SPO4 Anisberto Rivera, Jr. ang pagpahigayon og random checkpoint. Puntirya nga girekisa ang mga motorsiklo nga maoy kasagaran gigamit sa mga kawatan paghimo sa dautan niining plano. Photo by Alex Mapoy

BUTUAN CITY –  Nisiaw na ang mga kawatan og motor sa dakbayan sa Butuan hinungdan nga nagpahigayon og random checkpoint ang kadumalahan ni Station Commander Police Senior Inspector Nefre Telewik Acaso sa Butuan City Police Station 1 sa nagkadaiyang kadalanan ning siyudad.

Pulis Nitan-aw’g Motor Cross Gipatay

Ni Alex Mapoy
BUTUAN CITY – Blangko pa ang kapulisan kon unsa nga grupo nasakop ang tulo ka mga mamumuno nga nipusil patay sa usa ka pulis samtang nagtan-aw og motor cross uban ang anak babae sa Purok 2 Brgy. Bit-os sakop ning siyudad adtong Sabado, alas-3:30 sa hapon.

Probation Officers Gisaludohan

Ni Alex Mapoy
LIVELIHOOD: Nakig-tie up ang mga field probation officers ngadto sa government agencies aron mahatagan og katumanan ang ipatumang livelihood programs sumala ni DOJ-PPA Caraga RD Lina K. Burdeos. Photo by Alex Mapoy
BUTUAN CITY – Saludo ang kadumalahan sa Parole and Probation Administration (PPA) Caraga sa tanang field probation officers sa paghimo og kaugalingong inisyatiba aron makapatuman sa nagkadaiyang programang panginabuhian ngadto sa tanan niining kliyente.

Power Curtailment Gipatuman

Ni Alex Mapoy
ADVISORY: Kon mahuman na ang Preventive Maintenance Shutdown (PMS) sa Steag Power Plant, hopefully, kutob lang ning semanaha ang power curtailment, pagklaro ni Aneco Public Information Officer Danny Dela Cena. Photo by Alex Mapoy
BUTUAN CITY – Gilauman sa kadumalahan sa Agusan del Norte Electric Cooperative, Inc. (ANECO) nga kutob lamang ning semanaha ang pagpatuman og power curtailment.

Lagyong Kabaranggayan, Gisulod sa PopCom

Ni Alex Mapoy
SESSION: Gisulod ang hilit nga kabaranggayan sa rehiyon sa Caraga aron katudloan kabahin sa Adolescent Reproductive Health and Responsible Parenthood-Family Planning Services/Interventions sa tabang sa U4U (You-for-You) Teen Trail ug Kalalakihang Tumutugon sa Responsibilidad at Obligasyon sa Pamilya (KATROPA). Photo courtesy of PopCom Caraga

LORETO, Agusan del Sur – Tresentos otso (308) ka mga Agusanon nga nanimuyo sa hilit nga barangay sa lungsod sa Loreto Agusan del Sur ang nakapahimulos sa Adolescent Reproductive Health and Responsible Parenthood-Family Planning Services/Interventions sa tabang sa U4U (You-for-You) Teen Trail ug Kalalakihang Tumutugon sa Responsibilidad at Obligasyon sa Pamilya (KATROPA) sesyon nga gipasiugdahan sa Population Commission (PopCom) Caraga.

Karne Gisegurong Luwas Konsumohon

Ni Alex Mapoy 
CLEANLINESS: Paningkamotan sa buhatan nga tanang 
karne nga konsumohon sa publiko, luwas kining kan-on, 
pahayag ni NMIS Caraga Senior Meat. Control Officer 
Dr. Bernadette Montenegro. Photo by Alex Mapoy
BUTUAN CITY – Tahas sa National Meat Inspection Service (NMIS) Caraga nga luwas konsumohon ang tanang gibaligya nga karne sa bisan asang dapit ning rehiyon.

Subay niini, subsob ang gihimong inspeksyon ngadto sa kamerkadohan ingon man establisyemento nga namaligya og karne.

Dili lamang ang merkado ug establisyemento maoy gisusi sa mga personahe sa ahensya kondi lakip na usab ang dapit nga ihawanan nga gitawag sa ingles nga slaughter house kon kini limpiyo ba o dili.

Tuyo lamang sa ahensya nga masegurong limpiyo ang gibaligyang karne nga paliton sa katawhang Caraganon.

Sumala ni NMIS Caraga Senior Meat. Control Officer Dr. Bernadette Montenegro, estrikto ang ahensya kon hisgotan na ang kalimpiyo sa palibot nga gi-displihan sa karne.

Dugang ni Dr. Montenegro, lakip usab nga ilang gipaseguro nga tanang sales girl o sales boy ang dunay Health Card ID aron maseguro nga wala kini sakit nga mananakod nga mahimong mo tapot sa karne ug makonsumo sa konsumidor.

Igsuon sa SAF 44 Member, TESDA Specialista Na

Ni Alex Mapoy
BUTUAN CITY – Hingpit nang nahimo nga certified TESDA Specialista ang isa sa mga igsuon sa Fallen Special Action Force (SAF) 44 member human nipailawom og skills training.

Giila ni TESDA Caraga Supervising TESD Specialist Catalina O. Tacubao ang nahisgotan nga si Joel Inocencio, residente sa Brgy. Bonbon sakop ning siyudad.

Nakuha ni Inocencio ang National Certificate (NC) II Heavy Equipment Operator (HEO)-Wheel Loader human nipasar sa mandatory assessment.

Siya matod pa ang ikaupat nga membro sa pamilyang Inocencio samtang ang namatay’ng si SPO1 Lover Inocencio maoy nagsunod kaniya.

Nipailawom si Inocencio sa training sa HEO-Wheel Loader NC II ubos sa Training for Work Scholarship Program (TWSP) sa Butuan City Manpower Training Center (BCMC) ning siyudad.

Caraganon Housewife Nisakmit og Pasidungog

Ni Alex Mapoy
AWARD: Malipayong gidawat ni Nelly Seletaria-Arangali ang pasidungog ug ganti gikan sa Department of Agriculture (DA). Photo courtesy of DA Caraga Information Officer II Rhea Abao. Courtesy of DA Caraga
BUTUAN CITY – Nisakmit og pasidungog ang 66 anyos nga Caraganon housewife human swerteng nakasulod sa Top 6 Outstanding Rural Women nationwide.

Safety Tips vs Food Poisoning Gipagawas

Ni Alex Mapoy
TIPS: Angayang mabinantayon ug dili magpataka og palit sa pagkaon aron malikayan ang pagkahilo, awhag ni DOH Caraga Regional Director Dr. Jose R. Llacuna, Jr.
BUTUAN CITY – Mas gipahugtan sa Department of Health (DOH) Caraga ang kampanya sa ahensya nga magpabiling himsog ang panglawas sa katawhang Caraganons ug dili na kini mabiktima sa bisan unsa mang matang sa food poisoning.

Sunday, July 26, 2015

Kalit Pagbalik sa Kuryente, Makadako sa Konsumo?

Ni Alex Mapoy
BUTUAN CITY – Gihimakak sa kadumalahan sa Agusan del Norte Electric Cooperative, Inc. (Aneco) ang alegasyon nga dako ang makonsumo nga kuryente sa kalit nga pagbalik niini gikan sa pagkapalong.

Ang maong alegasyon nigawas human masinatian sa matag karon ug unya sa mga konsumidor ang kalit nga pagkapalong sa kuryente, apan pipila ka segundo, mobalik ra usab gilayon ang suplay niini nga posibleng makapakusog sa pagtuyok sa kwentador.

Sumala ni Aneco Public Information Officer Danny Dela Cena, sayop ang gituohan sa mga konsumidor nga mo dako ang konsumo sa kuryente kon mo kalit pagbalik ang kuryente gikan sa pagkapalong.

Gi-angkon ni Dela Cena, kusog mo tuyok ang meter disc sa kalit nga pagbalik sa kuryente, apan, dili kini makaabot og isa ka tuyokan.

Pasabot sa opisyal, ang isa ka kilowatt katumbas kini sa 500 ka tuyokan sa meter disc nga nagtimaan, ang kusog nga pagtuyok sa meter disc tungod sa kalit nga pagbalik diin wala nakaabot og isa ka tuyokan, dili makapadako sa konsumo.

Kapitan Kliyente sa Parole and Probation

Ni Alex Mapoy
KLIYENTE: Pinakataas nga posisyon nga nanarbaho sa gobernong buhatan nga nahimong kliyente sa DOJ-PPA Caraga,  mao ang kapitan sa barangay, pahayag ni DOJ-PPA Caraga Regional Director Lina K. Burdeos. Photo by Alex Mapoy
BUTUAN CITY – Dunay mga kapitan sa barangay ang nahimong kliyente sa Parole and Probation Administration (PPA) Caraga.

Mall Employees No Remittance sa Pag-Ibig Butuan?

Ni Alex Mapoy
CONTRIBUTION:  Gikomperma ni Pag-Ibig Butuan Branch Manager Christopher Loon, centralized ang account sa mga empleyado sa nahisgotang mga malls hinungdan nga wala dinhe sa Pag-Ibig Butuan Branch gi-remit ang monthly contribution niini. Photo by Alex Mapoy
BUTUAN CITY - Tanang empleyado sa Gaisano Butuan ug Robinson’s Place Butuan ang wala nag-remit sa ilang monthly contribution sa sangang buhatan sa Home Development Mutual Fund (HDMF) o mas nailang Pag-Ibig dinhe sa siyudad.

Nasipit Gideklarang Most Competitive Municipality

Ni Alex Mapoy
NASIPIT, Agusan del Norte - Dakong garbo sa mga Agusanon human nasakmit sa lungsod sa Nasipit ang unang puwesto alang sa Economic Dynamism Pillar. 

Nanguna sa Economic Dynamism Pillar ang lungsod sa Nasipit, Agusan del Norte alang sa 3rd to 6th Class Municipalities Category. Gisundan kini sa Mambajao, Camiguin Province ug ikatulo ang lungsod sa Jagna, Bohol. 

Ang pasidungog gipresentar didto sa PICC Reception Hall, Vicente Sotto St, Pasay, Metro Manila atol sa gihimong deklarasyon sa Most Competitive Cities, Municipalities, and Provinces sa 3rd Regional Competitiveness Summit.

Lagpas isa ka libo ang nitambong sa maong paghatag pasidungog gikan sa nagkadaiyang kagamhanang lokal, national government agencies, ug pribadong sektor.

Meat Inspectors Gibansay

Ni Alex Mapoy
MEAT SHOPs: Angayang mamintina ang kalimpiyo 
sulod sa meat shop aron dili kini madaut, pahayag ni 
NMIS Caraga Senior Meat Control Officer Dr. 
Bernadette Montenegro. Photo by Alex Mapoy
BUTUAN CITY – Gibansay sa National Meat Inspection Service (NMIS) Caraga ang tanang lokal nga meat inspector kon unsaon paghimo og market surveillance sa nakalabay’ng semana.

Tanang meat inspector ang nagpahigayon og pagbisita sa nagkadaiyang meat shop isip kabahin sa training.

Gikabutyag ni NMIS Caraga Senior Meat Control Officer Dr. Bernadette Montenegro, gipa-obserba ang mga meat inspectors kon unsay estilo sa taga – meat shop labi na sa pag-display sa karne, pagbutang og label, pagplastar, ug pagmintina sa kahinlo sa palibot.

Dugang ni Dr. Montenegro, gihimo nila kini aron masayod ang mga nahisgotan kon unsay angayang obserbahan sa field ug angay nga buhaton.

Numero uno nga gidili sa buhatan ang pagtapad o pagsagol sa karne ug isda sa pag-display sanglit usa matod pa kini sa hinungdan nganong madaut ang karne.

Pamugos ni Dr. Montenegro, kon masagol o matapad ang karne ug isda pag-display, manimahong langsa ang karne.